Nhạc sĩ Giáng Son: Tôi muốn âm nhạc như dòng suối mát, giúp con người trở nên dịu dàng

Âm nhạc của Giáng Son nữ tính, dịu dàng, sâu sắc, ca từ được ví như thơ trong nhạc. Giữa những biến chuyển của dòng chảy âm nhạc, phóng viên Báo Lao Động có cuộc trò chuyện với nhạc sĩ Giáng Son để lắng nghe chuyện đời, chuyện nghề của chị.

Nhạc sĩ Giáng Son có 30 năm hoạt động nghệ thuật với nhiều tác phẩm đi cùng năm tháng. Nhìn lại chặng đường đó, ca khúc nào để lại cho chị nhiều cảm xúc hơn cả?

- Tôi thích nhiều ca khúc, trong đó có "Hà Nội 12 mùa hoa" và "Giấc mơ trưa". Đây là 2 tác phẩm giúp tôi đến gần hơn với khán giả và suốt 20 năm qua, mọi người vẫn nghe đi nghe lại, vẫn nhớ từng câu hát.

Hà Nội là nơi đặc biệt với tôi, hát hay sáng tác về Hà Nội luôn mang đến cho tôi rất nhiều cảm xúc.

Ngoài ra, tôi cũng thích "Cỏ và mưa", "Chút nắng vàng bay"...

Một số nhạc sĩ từng chia sẻ, với một ca khúc nổi tiếng, họ có thể sống đầy đủ cả đời nhờ tiền tác quyền. Điều đó có đúng với nhạc sĩ Giáng Son?

- Những ca khúc như "Giấc mơ trưa" hay "Hà Nội 12 mùa hoa" nổi tiếng nhưng đã ra đời cách đây 20 năm, thời điểm đó nền tảng số vẫn chưa phổ biến như hiện nay. Thế nhưng, 2 ca khúc này vẫn được thuộc, được hát đến tận bây giờ.

"Giấc mơ trưa" vẫn là ca khúc giúp tôi nhận được nhiều tiền tác quyền nhất. Tôi không đến mức nhận được hàng trăm triệu mỗi năm, mỗi quý như các nhạc sĩ khác, tôi nhận khoảng vài chục triệu tiền tác quyền hàng năm. Ca khúc này được chuyển thể nhiều nhất, ở nhiều thể loại nghệ thuật khác nhau, từ độc tấu nhạc cụ, múa, sân khấu đến phim ảnh... "Giấc mơ trưa" giúp tôi có tiền tác quyền nhiều nhất, nhưng cộng tổng cũng chỉ khoảng vài trăm triệu đồng, chứ không đạt đến con số vài tỉ đồng.

Tuy nhiên, phía sau câu chuyện thu tiền tác quyền, khi thị trường này ngày càng xuất hiện thêm những cái tên mới, nhiều công ty cùng tham gia ký kết với nhạc sĩ để đứng ra thu tiền tác quyền (sau đó chia phần trăm với nhạc sĩ)... cũng đã diễn ra rất nhiều vụ kiện tụng, kiện cáo vì cạnh tranh. Chị có những nhận định thế nào về sự cạnh tranh này?

- Tôi cũng từng có tranh chấp về bản quyền ca khúc "Giấc mơ trưa". Bởi lẽ, vấn đề tác quyền trên không gian số rất phức tạp. Trong luật bản quyền, quyền tác giả là cao nhất, sau đó là quyền ghi âm, nhưng trong đó có rất nhiều dạng, có thể thuộc về nhạc sĩ hoặc ca sĩ. Có những bài hát có rất nhiều bản ghi âm vì nhiều người cùng dùng bản phối đó. Nếu các nhạc sĩ, nghệ sĩ, nhà sản xuất/phát hành không trang bị đủ kiến thức về bản quyền, vấn đề bản quyền sẽ rất khó giải quyết tận gốc.

Trước đây, nếu như lĩnh vực âm nhạc chỉ có ca sĩ, nhạc sĩ, người hòa âm phối khí đóng vai trò quan trọng thì giờ đây, có một vị trí khác cũng rất được quan tâm là producer - nhà sản xuất âm nhạc. Nhạc sĩ Giáng Son nhìn nhận thế nào về sự phát triển nhanh của đội ngũ nhà sản xuất những năm qua?

- Với một ca sĩ trẻ đang định hình sự nghiệp, cân nhắc đi theo con đường nào, họ rất cần một nhà sản xuất có thể giúp định hướng màu sắc. Producer kể cả không sáng tác nhưng cũng có thể vạch ra chiến lược, đi đặt hàng ca khúc và làm nên một dự án ra mắt cho ca sĩ mới. Vì vậy, nhà sản xuất đóng vai trò quan trọng, phải là người nhạy bén với thị trường, biết điểm mạnh và điểm yếu của ca sĩ.

Năm 2024 được đánh giá là bước chuyển mình rất lớn của thị trường biểu diễn âm nhạc khi hàng loạt concert từ các show "Anh trai say hi", "Anh trai vượt ngàn chông gai" được tổ chức. Khi âm nhạc có thị trường để cạnh tranh, để thu lợi nhuận, sinh lời về kinh tế... Âm nhạc sẽ cần thêm gì để là ngành công nghiệp “gà đẻ trứng vàng” như KPop, theo chị?

- Tôi cho rằng điều cần có là nhân lực, gồm nhạc sĩ, phối khí, nhà sản xuất, ca sĩ. Những nghệ sĩ trẻ là đội ngũ nhiều năng lượng nhất, làm nên những buổi concert quy mô, vừa nỗ lực cho sự nghiệp riêng và cũng thúc đẩy âm nhạc Việt đi lên. Các nhạc sĩ trẻ cần năng động, kết hợp những xu hướng âm nhạc mới, cập nhật những kiến thức mới.

Chị là người lạc quan hay thực tế khi nhận định về thị trường âm nhạc Việt Nam hiện tại?

- Tôi luôn lạc quan và đánh giá tình hình một cách thực tế. Tôi nhìn thẳng vào sự thật, cốt lõi vấn đề, từ những thành tích đã đạt được và cả những điều chưa được. Âm nhạc Việt Nam đã lớn mạnh hơn, có nhiều nhạc sĩ tài năng, làm nên bức tranh sôi động và đậm tính giải trí. Tôi mong các bạn sẽ có dấu ấn cá nhân và có thể tôn vinh những giá trị văn hóa dân tộc.

Về thế hệ nghệ sĩ trẻ, tôi ấn tượng với Soobin, Hứa Kim Tuyền, Hoàng Dũng đều đã để lại nhiều dấu ấn, có ảnh hưởng trong showbiz Việt. Gần đây, tôi mới biết Soobin là con trai của NSND Huỳnh Tú và thấy rất ngạc nhiên. Tôi từng tự hỏi Soobin có sinh ra trong gia đình truyền thống nghệ thuật không, hóa ra cậu ấy là con nhà nòi, đã được học đàn bầu từ khi 3 tuổi.

Hứa Kim Tuyền và Hoàng Dũng tôi đã từng làm việc trong các chương trình âm nhạc. Tôi thấy hai bạn có cá tính âm nhạc riêng, luôn cố gắng tìm tòi học hỏi. Khi sáng tác, tôi hay nghĩ đến Hà Trần và Tùng Dương. Tôi nghĩ hai nghệ sĩ này có thể hát tốt các bài hát của mình và nhiều ca khúc khác.

Sau bấy nhiêu năm, có thể thấy, Giáng Son vẫn sáng tác rất giàu nội lực, có thêm nhiều sản phẩm riêng, với màu sắc âm nhạc rất riêng. Mới đây, đầu năm 2025 chị có concert cá nhân là "Giấc mơ Sol" được đông đảo khán giả và đồng nghiệp đánh giá cao. Có thể hỏi chị, âm nhạc đến bây giờ là “giấc mơ trưa” thao thức như thế nào với chị?

- Âm nhạc vẫn là mảnh đất mà tôi muốn khai phá và khám phá vì tôi thấy rằng, mình mới vẫy vùng được ở một chiếc ao nhỏ bé thôi. Còn âm nhạc trên thế giới là một đại dương mênh mông, sâu thẳm. Tôi vẫn còn nhiều điều muốn tìm hiểu, nhiều dòng nhạc muốn thử sức. Tôi có thể nói rằng, với âm nhạc, tôi rất hạnh phúc và không che giấu điều gì.

Có người nói rằng âm nhạc của Giáng Son rất nữ tính, mềm mại. Chị thích được khen về âm nhạc của mình như thế nào?

- Khi sáng tác, tôi muốn âm nhạc của mình bay bổng, nhẹ nhàng, làm người nghe thấy thư thái trong tâm hồn. Tôi mong âm nhạc sẽ giống như dòng suối mát, giúp con người trở nên dịu dàng hơn.

Nhiều người cũng nói âm nhạc của tôi giống tôi ngoài đời. Nếu âm nhạc của tôi nhẹ nhàng, nữ tính thì có lẽ ngoài đời tôi cũng là người như vậy.

Tôi cũng muốn được là chính mình trong âm nhạc.

Đề tài chị yêu thích nhất có phải về tình yêu?

- Trong các tác phẩm của mình, tôi viết về tình yêu nhiều nhất. Có thể nói, đề tài này mang lại cho tôi nhiều cảm xúc. Tôi tin rằng những gì viết ra từ trái tim sẽ đến với trái tim nhanh hơn. Mỗi người yêu theo cách khác nhau, nhưng cũng sẽ có những điểm chung, ví dụ như khi chia tay sẽ buồn, được bên cạnh người mình yêu sẽ hạnh phúc.

Sau đổ vỡ hôn nhân, chị có nghĩ đến việc kết hôn lần nữa?

- Tôi không áp đặt cho mình một nỗi sợ kết hôn. Tôi nghĩ nếu gặp được người đàn ông phù hợp với mình, cùng yêu văn học nghệ thuật, cùng yêu âm nhạc như tôi, ở bên cạnh người đó tôi cảm thấy hạnh phúc khi là chính mình, tôi có thể sẽ kết hôn lần nữa.

Nhưng vợ chồng đôi khi là duyên số. Có duyên ắt sẽ gặp.

Hiện giờ, tôi thích cuộc sống bình dị, chỉ muốn mọi người khi gặp tôi đều vui vẻ, nhẹ nhàng.